රතු පැහැති සිහින් කඳක් සහිත වාර්ෂික ශාකයක් වූ ගෙඳ පලා ශාකය ඖෂධීය ගුණයෙන් අනූන ශාකයක් වේ. එනම් අතු බෙදී වැඩෙන මෙම ශාකයේ පත්‍ර මාංසල පත්‍ර වන අතර ඒකාන්තරව පිහිටා තිබේ. මල් කහ පැහැති පෙති පහකින් සමන්විත මල් වන අතර ඵලය කරලක් ලෙස වැඩේ. එනම් Portulacaceae උද්භිද කුලයට අයත් ගෙඳපලා ආයුර්වේදය තුළ ඖෂධයක් ලෙස බහුලව භාවිතා කරයි. ඊට අමතරව ව්‍යංන්ජනයක් ලෙස, සුප් සකස් කරනවිට ද ගෙඳපලා යොදා ගනී. ගෙඳපලා වල මිනිස් සිරුරට හිතකර බොහෝ පෝෂ්‍ය පදාර්ථ ප්‍රමාණයක් අඩංගු වේ. එනම්
- විටමින් A,B,C,E
- කැල්සියම්
- යකඩ
- මැග්නීසියම්
- බීටා කැරොටීන්
- ප්‍රතිඔක්සිකාරක
- පොටෑසියම්
- ඔමේගා 3 මේද අම්ලය
- තන්තු වැනි පෝෂ්‍ය පදාර්ථ බොහෝ ප්‍රමාණයක් ගෙඳපලා වල අඩංගු වේ.
එනම් කරන ලද පරීක්ෂණ වලින් තහවුරු වී ඇත්තේ කැරටිවල අඩංගු බීටා කැරොටීන් ප්‍රමාණය මෙන් හත්ගුණයක් බීටා කැරොටීන් ද
නිවිති වල අඩංගු විටමින් ඊ ප්‍රමාණය මෙන් තුන් ගුණයක් විටමින් ඊ ගෙඳපලා වල අන්තර්ගත වන බවයි.
රසයෙන් අනූන ගෙඳපළා ව්‍යංජනය සකස් කරන ආකාරය
- අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය
- ගෙඳපළා කොළ දෙමිටක්කරපිංචා
- පරිප්පු
- පොල් කිරි කෝප්ප එකක්
- සුදුලූනු
- කහ ස්වල්පයක්
- මිරිස්කුඩු
- තුනනපහ කුඩු
- තෙල්ස්වල්පයක්
- ලුණුස්වල්පයක්
ගෙඳ පලා කොළ මිට ගෙන හොඳින් සෝදා පිරිසිදු කර සිහින්ව ලියලා ගන්න. පසුව පරිප්පු අනෙකුත් කුළු බඩු සමඟ මිශ්‍ර කර සාමන්‍ය පරිදි පිස ඊට ගෙඳපලා කොළ මිශ්‍ර කර හොඳින් කලවම් කර පොල් කිරි එකතුකර පිස ගන්න. එනම් මෙය රසයෙන් මෙන්ම ගුණයෙන් අනූන ආහාරයකි.
ගෙඳපලා ශාකයේ ඖෂධීය භාවිතය
අධි රුධිර පීඩනය සඳහා නිහඬ මාරයා ලෙස සලකන අධි රුධිර පීඩනය ඇතිවීම පාලනය කර ගැනීම සඳහා එම රෝගීන් ගෙඳ පලා ව්‍යංජනය ආහාරයට ගැනීම වඩාත් සුදුසු වේ. එනම් ගෙඳ පලා වල අඩංගු පොටෑසියම් රුධිරනාල ඝනවීම, හැකිලීම වළක්වා රුධිර නාල විස්තාරණය කර ක්‍රමවත්ව රුධිර සංසරණය සිදු කරනු ලබයි. එනම් ඉන් අධිරුධිර පීඩනය ඇතිවීම පාලනය වේ. එනම් එය හෘද රෝග ඇතිවීම පාලනය කර ගැනීමට ද උපකාරී වේ.
ඇස් ආශ්‍රිත ඉදිමුම් සඳහා ඇස්වල ඇතිවන ඉදිමුම සුවකර ගැනීමට ඖෂධයක් ලෙස ගෙඳ පලා භාවිතා කළ හැකිය. එනම් මේ සඳහා ගෙඳ කොළ ,අරළු ,සියඹලා දළු, එලකිරෙන් තම්බා අඹරා ඇස් වටා ගැල්වීම යෝග්‍ය වේ.
මල බද්ධය, අර්ශස් සඳහා ලොකු කුඩා සෑම දෙනාටම පාහේ ඇතිවන බඩ වේලීම හෙවත් මලපහ පිට කිරීමට අපහසුවීම සමනය කරගෙන හොඳින් මලපහ පිට කර ගැනීම සඳහා ගෙඳ පලා ව්‍යංජනය සකස් කර ආහාරයට ගැනීම යෝග්‍ය වේ. එනම් ගෙද පලා වල අඩංගු තන්තු ආහාර හොඳින් ජීර්ණය කර මලබද්ධය අර්ශස් වැනි රෝග තත්ත්වයන් ඇති වීම වළක්වනු ලබයි.
අක්මා රෝග සඳහා අක්මාවේ තැන්පත් වූ විෂ ඉවත් කිරීම සඳහා මෙන්ම අක්මාව ආශ්‍රිතව ඇතිවන ප්‍රදාහ තත්ත්වයන් සුව කර ගැනීමට ගෙඳ පලා ව්‍යංජනය සකස් කර ආහාරයට ගැනීම යෝග්‍ය වේ.
පිලිස්සුණු තුවාල සඳහා පිලිස්සුණු තුවාල ඉක්මනින් සුව කර ගැනීමට ගෙඳ කොළ එළ මෝරු වලින් අඹරා එම ස්ථානවල ආලේප කිරීම යෝග්‍යය වේ.
ආමාශගත රෝග සඳහා ආමාශයේ ඇතිවන නොයෙකුත් රෝග සුවකර ගැනීම සඳහා ගෙද පලා ව්‍යංජනයක් ලෙස සකස් කර ආහාරයට ගැනීම උචිතවේ. එනම් එය උදර වේදනාව බඩ පිපුම, අජීර්ණය ආදී තත්වයන් සුව කිරීමට උපකාරී වේ.
ආහාර රුචිය වැඩි කිරීම සඳහා නිතර ඇතිවන ආහාර අරුචිය සමනය කර ආහාර රුචිය වැඩිකර ගැනීම සඳහා ගෙද පලා ව්‍යංජනය ආහාරයට ගැනීම යෝග්‍ය වේ. එනම් ගෙද පලා වල අඩංගු තන්තු ආහාර ක්‍රමවත්ව ජීර්ණය කර ආහාර රුචිය වර්ධනය කරනු ලැබේ.ඒ හැරුණු විට
- මුත්‍රා සමග ලේ පිටවීම සඳහා
- ශරීරගත නොයෙක් ඉදමුම් සඳහා
- වකුගඩු රෝග සමනය කිරීම සඳහා
- පණු රෝග සමනය කිරීම සඳහා
- රක්තවාතය සමනය කිරීම සඳහා
- කෘමි විෂ නැසීම සඳහා
- අතීසාරය සමනය කිරීම සඳහා
- පාචනය සඳහා
- මුත්‍රා අඩස්සිය සඳහා
- අභ්‍යන්තර රුධිර වහනය සඳහා
- චර්ම රෝග සඳහා
- හිසරදය සුව කිරීම සඳහා යන ආදී රෝග වලට ඖෂධයක් ලෙස ගෙඳ පලා භාවිතා කළ හැකිය.
